Katalog okazów geologicznych ZG Trzebionka
Kolekcja okazów geologicznych z Zakładów Górniczych Trzebionka S.A. w Trzebini
7 lutego 2011 roku Likwidator Zakładów Górniczych Trzebionka S.A. przekazał do Muzeum im. Ireny i Mieczysława Mazarakich w Chrzanowie kolekcję okazów geologicznych gromadzoną w kopalni Trzebionka począwszy od lat 1965 - 68 aż do zakończenia działalności górniczej roku 2009 (w roku 1974 włączono do niej część kolekcji o podobnym charakterze z likwidowanej wówczas kopalni Matylda w Chrzanowie). Wchodzące w jej skład 222 okazy skał i minerałów zebrano podczas opróbowania złoża, kartowania wyrobisk oraz nadzoru nad rozpoznaniem i eksploatacją złoża. Dokonali tego pracownicy kopalnianej służby geologicznej - w porządku alfabetycznym: Marek BĄK, Janusz FRĄCZEK, Władysław KAPŁOŃSKI, Franciszek KASZUBA, Józef KILIAN, Krystyna KONIK, Andrzej KRYZA, Krzysztof MATYJA, Stanisław PANEK, Zbigniew PAWLIKOWSKI, Piotr SOBCZYŃSKI, Marek SZUWARZYŃSKI, Jerzy WINCZAKIEWICZ i Eugeniusz WOJNAR. Zgromadzono materiał dwojakiego rodzaju: (1) okazy reprezentujące odmiany rud i skał bocznych charakterystyczne dla złóż w niecce chrzanowskiej; (2) okazy reprezentujące osobliwości mineralogiczne i nietypowe formy mineralizacji.
Poczynając od roku 1974 kolekcja była eksponowana w czterech gablotach na I piętrze w budynku cechowni, obok biur działu geologicznego. Była ona wielokrotnie demonstrowana odwiedzającym kopalnię geologom z wielu krajów, a także odbywającym tu praktyki i staże młodym adeptom geologii.
Wiele z tworzących ją okazów (albo okazów do nich podobnych) stało się inspiracją dla szczegółowych opracowań naukowych, choć jako całość kolekcja nie była do tej pory opracowana. Ta kolekcja zawiera 2 okazy z kopalni Jaworzno, 15 okazów z kopalni Matylda w Chrzanowie oraz 205 okazów ściśle związanych z Trzebionką. W sumie Muzeum w Chrzanowie posiada około 500 okazów geologicznych związanych tylko z kopalnią Trzebionka. Po likwidacji kopalni kolekcja będzie służyć zachowaniu przyrodniczego obrazu wyeksploatowanych złóż rud cynku i ołowiu okręgu chrzanowskiego. Dlatego też przejęcie jej przez naszą placówkę było najbardziej słusznym rozwiązaniem. Obecnie trwają pracę nad naukowym opracowaniem zbioru i przygotowaniem go do udostępnienia zainteresowanym. Na razie większość zbioru jest przechowywana w ten sposób.
Poniżej udostępniono ilustrowany katalogu kolekcji o pobrania w wersji PDF. Okazy nie będą wypożyczane na zewnątrz. Zapoznawanie się z nie eksponowaną częścią zbioru będzie możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu terminu oraz zakresu. Obecnie na wystawie stałej jest eksponowanych 25 okazów.
Tę część wystawy stałej wzbogacają również następujące plansze wykonane przez Bartoneca na początku XX wieku.
U góry znajduje się plansza - Profile durch die Erzlagerstatten auf Galman u. Nowa Gora. U dołu po lewej stronie Ułożenie rud cynkowych i ołowianych w Zachodniej Galicyi. U dołu po prawej stronie Profile durch die Erzlagerstatten in Trzebionka. Serdecznie zapraszamy. Piotr Grzegorzek na podstawie materiałów Marka Szuwarzyńskiego.
|