 |
Muzealne spotkania z Żydami chrzanowskimi (wystawa w piwniczce)
Kilka zdań o naszej wystawie Gdy planowaliśmy tę wystawę byliśmy pewni, że (zgodnie z pierwotnym założeniem i jej przewidywanym tytułem: Muzealne spotkania z Żydami chrzanowskimi) będzie ona… poświęcona wyłącznie coraz częstszym związkom chrzanowskiego Muzeum z Żydami chrzanowskimi (i na odwrót) oraz szeroko rozumianym działaniom chrzanowskiego Muzeum (wystawienniczym, dokumentacyjnym, wydawniczym, opieki nad cmentarzem żydowskim itp.) poświęconych kulturze żydowskiej i dziejom społeczności żydowskiej naszego wspólnego miasta…
Szybko jednak zdaliśmy sobie sprawę, że tę wystawę na pewno warto poszerzyć różnymi przejawami naszych prywatnych zainteresowań, na które znaczący wpływ – już od dawna lub przynajmniej teraz – mają kontakty osobiste, listowe, e-mailowe z Żydami z chrzanowskim rodowodem, „rozsianymi” po całym świecie, ciągle pamiętającymi o Chrzanowie i wręcz kochającymi go. Ponoć, aby się o tym szybko przekonać wystarczy raz tylko uczestniczyć w cotygodniowych, czasem rzadszych, spotkaniach członków stowarzyszeń Żydów chrzanowskich w Tel Awiwie czy Nowym Jorku… albo mieć szczęście spotkania się z panem Berkiem Grajowerem, panem Tillem Haberfeldem, oczywiście z panią Lolą Berman, panem Samuelem Mandelbaumem. Miejsce wystawy czyli rozmiary piwniczki sprawiły, że zbytnio nie zachęcaliśmy innych pracowników Muzeum do auroprezentacji w tej „prywatnej” części wystawy. Ale i tak w różny sposób wsparli jej przygotowanie, za co już tutaj dziękujemy, a imiennie czynimy to na ostatniej stronie. Zapewne uproszczony i trochę umowny charakter ma przywołany na plakatach „zakres wystawy”. Uznaliśmy, że może ona objąć przynajmniej „pojemne” trzy konkretne strefy tematyczne: ● Spotkania z Sąsiadami i ich potomkami, dzisiaj nieobecnymi w Chrzanowie, ale mieszkającymi daleko stąd, ● Społeczność żydowska Chrzanowa przez wieki współtworząca i wzbogacająca dzieje naszego miasta, ● Kultura żydowska inspiracją dla muzealników chrzanowskich. Mamy nadzieję, że nasza WYSTAWA także dla zwiedzających stanie się inspiracją do zainteresowania się kulturą żydowską i dziejami społeczności żydowskiej w Chrzanowie, a przynajmniej do tego, aby… zobaczyć jeszcze salę żydowską w głównym budynku Muzeum przy ul. Mickiewicza 13 i zachęcić do tego swych znajomych, odwiedzić odnowiony cmentarz żydowski w Chrzanowie (zapewne jeden z najwspanialszych z zachowanych w Polsce!!!), może zajrzeć do czytelni muzealnej czy chociaż „na ten temat” posurfować w Internecie… Chociaż nasza wystawa ma – jak się nam wydaje – raczej pogodny charakter, chcielibyśmy na koniec przywołać myśli, które w trakcie przygotowywania tej ekspozycji „żydowskiej” najczęściej nam towarzyszyły… Jeszcze niespełna 65 lat temu społeczność żydowska stanowiła połowę mieszkańców naszego wspólnego miasta. Ofiarami Holocaustu stało się kilka tysięcy Chrzanowian. Z grona Tych, którzy szczęśliwie przeżyli II wojnę światową, niektórzy wrócili do swego miasta. Dlaczego tak szybko i na ogół na zawsze prawie wszyscy wyjechali z Chrzanowa, z Polski? Większość z nas nie posiada żadnej wiedzy na ten temat. A odpowiedź na postawione pytanie powinni zapewne znać wszyscy Chrzanowianie. Nim w naszym Muzeum gromadzone na ten temat informacje zwieńczone zostaną opracowaniem (publikacją) chyba warto byłoby np. przetłumaczyć i wydać książkę ofiarowaną naszemu Muzeum przez Autora (Alter Wiener – Hillsboro w USA), zawierającą wspomnienia z Chrzanowa, także te bardzo smutne powojenne, ale jednocześnie trudno będzie wskazać inną, tak piękną książkę o współżyciu Polaków z Żydami, a już dotyczącą Chrzanowa – na pewno nie! Autor zjeździł całe Stany Zjednoczone i spotykał się z młodzieżą, odpowiadając na jej nawet najtrudniejsze pytania dotyczące relacji polsko-żydowskich. Obszerny rozdział wypełnił taki zbiór „pytań i odpowiedzi” i stanowi on wyjątkową lekturę, godną polecenia zarówno Polakom, jak i Żydom. Zapraszamy na WYSTAWĘ w piwniczce oraz do zwiedzania SALI ŻYDOWSKIEJ w budynku głównym Muzeum (ul. Mickiewicza 13) Henryk Czarnik i Michał Obersztyn współtwórcy wystawy
|
 |